Soms kan ik mijn lichaam zien als een probleem
Soms is er spanning of pijn op een specifieke plek. En deze verdwijnt niet. Alles in mij schreeuwt om om te ontspannen, te rusten, los te laten en het ‘lukt’ niet.  Soms kan ik het onderzoeken, het beleven of er mindful mee zijn, yoga of een andere vorm van body-mind practice beoefenen. Maar…… de spanning blijft.
Herken je dit ?
Wat is het probleem ?
Wat ik wil lukt niet.
En dat is precies waar het probleem ligt. Niet mijn lichaam is een probleem, maar mijn perceptie over – in dit geval - mijn lichaam en over hoe ik wil dat zij zich gedraagt.
Dit klinkt heel eenvoudig, maar is in wezen een voortdurende practice. Het is de paradox van ontspanning. Ontspanning kun je niet doen, zij gebeurt.
Zie het voor je: je hebt een probleem. Spanning, pijn of iets anders. Vul maar in.
Je wilt het oplossen.
Misschien wil je het hele probleem wel niet.
En is dat misschien wel het probleem.
Of niet?
Wat je aandacht geeft groeit
In mijn praktijk werk ik met yin yoga, qigong en dans. Dagelijkse practice geeft me een gevoel van balans, maar neemt niet alle spanning weg. Spanning hoort bij het leven. Hoe ermee om te gaan, daar ligt de crux.
In de loop der jaren heb ik ontdekt dat hoe meer ik spanning – of een ander signaal van mijn lichaam – als probleem beschouw, des te groter het ‘probleem’ wordt.
Dit is geen revolutionaire ontdekking. Wat je aandacht geeft, groeit. Als ik aandacht geef aan spanning, wordt deze groter. Juist bij yoga is de manier waarop ik aandacht geef aan spanning wezenlijk. En ongemerkt wil ik het weg hebben.
Strategieën om je probleem kwijt te raken
Goed, terugkerend naar het probleem dat je dus wil oplossen.
Het liefst nu.
Wat ga je doen?
→ Je gaat denken hoe het op te lossen.
Je bedenkt allerlei mogelijkheden. Maar het probleem lost zich niet op, het wordt juist groter, en sterker. In de kern draait zich iets vast.
→ Dan ga je jezelf vragen stellen.
Hoe is het zo gekomen? Waar heeft het mee te maken? Misschien krijg je iets meer inzicht in de oorzaken. Nu heb je èn een probleem èn je weet misschien waar het vandaan komt. Helpt het? Mmmmm, misschien.
→ Dan ga je proberen het te accepteren.
Het gaat niet weg, dus dan is het maar slimmer om het te accepteren. Alleen…. Er is een probleem. Dat kun je niet. Je kunt niet accepteren hoe het is. En bovendien, je wilt het ook niet! Hoezo accepteren? Ik heb er last van, het belemmert me. Accepteren blijft proberen te accepteren.
→ Misschien ga je er naartoe ademen of er doorheen.
→ Of je probeert het los te laten.
→ Of je laat er een visualisatie op los.
→ of…..
Uiteindelijk zijn je opties uitgeput. Je hebt alles geprobeerd wat je kent, en je weet het niet meer. Je kunt geen kant op. You are stuck.
Wat als het probleem niet verdwijnt?
En nu?
Wat als deze vraag beantwoord wordt met een merkwaardig stilzwijgen?
Het denken gaat protesteren.
Dat kan toch niet?
Er moet toch…
En toch. …
Nu stop.
Accepteren dat je probeert te accepteren en het niet lukt.
Nu wachten.
Nu niks.
Niks doen.
Een voorbeeld: pain in the neck
Al  langere tijd heb ik last van mijn nek. Pijn, stijfheid, vooral aan de rechterkant.
Ik laat me behandelen door een craniosacraal therapeut en ontvang tuina massages (vergelijkbaar met shiatsu). Er is verbetering, enige verlichting, maar het ‘probleem’ blijft bestaan.
Vanmorgen gaat gedurende mijn ochtendmeditatie mijn aandacht zoals vaker als vanzelf naar de pijn aan de rechterkant van mijn nek.
Frustratie en lichte wanhoop komen in me omhoog.
Ik ervaar de pijn als een probleem. Ik heb alle manieren zoals hierboven benoemd, oplossen, analyseren, proberen (!) te accepteren achter de rug en daar ben ik dan.  ‘En nu?’
Ineens krijg ik een inzicht.
Misschien maak ik het wel erger door steeds te focussen op het oplossen van de sensatie. Ik realiseer me: alles wat ik gedaan heb legt de focus op het probleem. Het legt de focus op er iets mee – moeten – doen.
Wat een simpel inzicht. Met wat voor grote gevolgen!
Ruimte door niks te doen
Wat ik me tot nu toe niet gerealiseerd heb is dat ik een kans heb laten liggen. Als vanzelf gaat mijn aandacht naar de pijn en is er een neiging het weg te willen hebben. Ongemerkt ben ik steeds bezig het probleem op te lossen. Ik trap in de valkuil van mijn strevende ik.
Nu ik mijn aandacht verschuif naar de andere kant van mijn nek en het probleem laat, komt er ruimte in de beleving van de nekpijn. Ik doe even niks. Helemaal niks.
Ineens komt er ruimte om te laten gebeuren wat nodig is. Misschien niet wat ik wil – ‘ik wil dat de pijn oplost’- . Of het moment waarop ik het wil – nu – maar op een moment dat de tijd rijp is.
Mindshift
Dit inzicht is een wezenlijke mindshift in de manier van omgaan met mijn eigen lichaam.
Het schept mogelijkheden voor een intiemere band met de signalen en beleving van wat mijn lichaam te vertellen heeft.
Daarnaast is er ineens afstand om simpelweg te zijn met de pijn in mijn nek. Ik lijk er niet meer mee geïdentificeerd, maar heb ruimte geschapen tussen mij en mijn ‘probleem’. Ik kan ermee zijn, het waarnemen.
Het is niet zo dat mijn nekpijn ineens spontaan verdwijnt. Er gebeurt geen wonder.En toch…. en toch….. er verzacht iets.
Soms is het probleem niet het probleem
In die zin is de mindshift wezenlijk.
Niks ‘doen’, niet proberen, maar de aandacht verschuiven en er tevens bij zijn. het doet de frustratie verzachten. Dat schept ruimte.
Er komt een openheid om hetzelfde te beleven vanuit een andere invalshoek.
Er is een bereidheid om te leven met spanning.
Er is een begin van compassie.
De focus op het ‘probleem’ is een hyperfocus, een tunnelvisie, die de spanning vastdraait.
De verruiming van mijn focus bied me de mogelijkheid van een andere invalshoek.
En dat geeft een gevoel van ontspanning en perspectief. Zonder frustratie.
♥
Omdenken
Als laatste: ik ben groot fan van het principe van omdenken van Berthold Gunster.
Hij is een meester in de kunst van het kantelen van problemen. Uiteindelijk is de mindshift het begin van zien van een nieuwe mogelijkheid.
Vooral zijn strategie van het Wachten spreekt mij aan. Aan het begin van dat hoofdstuk citeert hij Winnie de Pooh en dat citaat geeft voor mij weer waar het in dit blog over gaat, namelijk het verschil tussen laten en proberen (op te lossen).
Men moet bereid zijn de dingen te laten komen,
in plaats van er, zoals Konijn, achter aan te rennen.
~Winnie de Pooh
Wil je meer weten ?
Stuur me een mail of doe eens mee aan een training.
Hoe heb je dit blog ervaren?
Ik ben benieuwd naar je reactie!
Met warmte,
