Je stem, je eigen stem, ze is een zuiver instrument.

In je stem klink jij door. Of je wil of niet. Als je spreekt of zingt hoor je in je stem een timbre, klankkleur, diepte en atmosfeer die uniek is voor jou. Als je boos, verdrietig, bang of blij bent verandert de stem mee. Je kunt zeggen dat je in je stem laat horen wie je bent. Ze kan niet liegen. Althans, niet echt.

Het vraagt moed om je stem te gebruiken. Om je het recht toe te eigen uit te drukken wat je belangrijk vind. Te delen wat je op je hart hebt. Tot expressie te brengen wat niet in woorden te vangen is. Voluit te klinken.

Ik ben mijn hele leven al een zangeres. Maar tot 10 jaar geleden durfde ik niet te zingen. Althans  niet voor publiek.

In dit artikel beschrijf ik mijn eigen weg in de ontdekking van mijn authentieke stem, met name in het zingen, en hoe improvisatie en spelen met klank hieraan heeft bijgedragen. Om te eindigen met een uitnodiging aan jou om je eigen stem te laten klinken.

De stem zoals ze is

Als er iets is dat mij direct in contact heeft gebracht met mijn authenticiteit dan is het wel zingen. Mijn eigen waarheid – durven – spreken en zingen op mijn unieke manier zijn onlosmakelijk verbonden met mijn werk in beweging, dans en theater.

Het kost me vele jaren met vallen en opstaan om een zuiver gevoel te ontwikkelen over mijn eigen stem.  Om plezier te beleven aan mezelf laten horen, samen te klinken en steeds weer in nieuwe liederen te duiken. Er niet méér van te maken maar ook zeker niet minder. Gewoon, mijn stem laten zijn zoals ze is.

Waarom is het zo spannend om gehoord te worden? Omdat je in iemands stem heel snel hoort of iets echt is of niet. Een oprechte stem raakt. Een geveinsde stem heeft spanning in zich en gekunsteldheid. Een oprechte stem is verbonden met de persoon die spreekt of zingt. In een stem hoor je als goed luisteraar alles, in die zin is ze kwetsbaar. Ze onthult. Ook als je probeert te versluieren.

Op het moment dat je echtheid begint te horen in je eigen stem is dat diep ontroerend. Het is alsof je jezelf op een intieme manier ontmoet.

Als je diezelfde intimiteit kunt herkennen in de stem van een ander is dat life changing. ‘Mooi’ moeten klinken wordt meeresoneren met puur zijn. Je opent je voor eigenheid in verbinding voorbij oordelen.

Authenticiteit en je Stem

Waarlijk authentiek zijn is in mijn ervaring geen eindstation. maar meer een worden. Je word jezelf. Van moment tot moment.

‘Wie ben ik werkelijk?’ Daar begint de zoektocht. Deze vraag stellen is je openen voor je onderscheidingsvermogen om op te merken wat echt is en wat niet. Steeds meer en immer dieper. Om de bereidheid te hebben te gaan zien wat je niet bent– ook al denk je dat je dat moet of wil zijn – en het ‘valse’ los te weken.

Authentiek worden is een proces, een weg. Het vraagt zelfcompassie en aanvaarding.
Om alles wat je bent stukje bij beetje te omarmen.

Dit geldt ook voor je stem.
Juist voor je stem.

We hebben zoveel beelden over hoe we zouden moeten klinken.
Onze oren zijn geconditioneerd om te luisteren op een manier die past binnen (muzikale) kaders.

En hoe prachtig deze kaders ook zijn, ze kunnen benauwen.
Want, wat als je daar niet in past?

Verlies van mijn stem

Hoe lang zing ik al? Of is de vraag meer ‘hoe lang zing ik al … echt’? Want in mijn kindertijd zong ik vrij en blij en had ontzettend veel plezier in mezelf laten horen. Ritme en zingen, dat vond ik het allerleukst.

Zingen wordt voor mij op een bepaald moment beladen. Wanneer precies weet ik niet meer. Ongemerkt sluipt het er in. Er komen overtuigingen. Zingen moet een vorm hebben, mooi klinken, ergens aan voldoen. Het pure plezier van mezelf laten horen en expressie geven aan wat in me leeft valt stil.

Tussen mijn 14^e en 29^e heb ik vrijwel niet gezongen.
En het wonderlijke? Ik heb het niet gemist.
Mijn oriëntatie was gericht op de buitenwereld, op anderen.
Althans, dat weet ik nu.

Totdat ik in op de Theaterschool in Amsterdam intensieve stemlessen krijg. Ze schudden me weer wakker. Wat een plezier, wat een fontein van plezier. Zonder enige schroom word ik in mij de klankfontein wakker.

Is dit al het einde van het verhaal?
Nee.

Want hoe heerlijk het ook is om mijn stem weer te gebruiken, het is ook confronterend. Allereerst omdat ik verdriet voel over alle jaren dat ik mijn stem heb beknot en ingebed in een acceptabel kader. Maar ook omdat ik mezelf niet durf te laten horen voor publiek. In een groep gaat nog wel, maar solo, een brug te ver.

De weg terug, naar eigenheid

Vanaf dat moment bewandel ik de weg terug. Ik ga op zoek. Na de mimeschool zing ik wat los en vast zit, Van een vriend kan ik een elektrische piano lenen en ik leer mezelf basic spelen en met akkoorden begeleiden in klank.

Vele vormen van zangles volgen, individueel, groepsgewijs, klassiek, jazz. Ook duik ik steeds meer in improvisatie, Roy Heart stemwerk en soul singing. Workshops, weekends, weken.

Terwijl ik zo beweeg ik van (zang)techniek naar improvisatie en weer terug ontdek ik iets wonderlijks: ik voel me werkelijk vrij en gelukkig als ik mezelf kan voelen terwijl ik zing. Als ik mijn stem kan voelen vibreren in mijn lichaam ervaar ik haar in mij, heel dichtbij. Maar dat is niet het enige dat me gelukkig maakt.

Als ik tegelijkertijd werkelijk kan luisteren met verwondering en interesse naar hoe ik klink herken ik mijn unieke geluid.

10 jaar geleden start ik met zanglessen bij een zeer bijzondere zangdocente in Arnhem en zij leert me om te ont-wikkelen, om steeds minder te ‘doen’ en mezelf toe te staan te klinken zoals mijn zangstem wil klinken, in haar eigenheid.

En dat is het geschenk.
Techniek is belangrijk maar de verbinding de basis.

Nog steeds zijn ‘echt’ zingen en ‘echt’ vanuit mijn hart spreken in wording.
Maar ik voel een anker in mezelf en heb een beleving van echtheid waar ik aan kan refereren.

Tijdens zingen en spreken kan ik me hierop afstemmen.
Samen met mijn onderscheidingsvermogen en innerlijke resonantie voel ik mijn stem.

En het is nooit af. Zoveel lagen vallen er nog te ontdekken.

Zin om je stem te ontdekken?
Welkom bij de introductie avond op 1 oktober van de cursus Stemimprovisatie!

Klik op de afbeelding hieronder voor meer informatie.
Of meld je HIER direct aan.

De weg terug is avontuurlijk

Zingen – en spreken – is zo natuurlijk. Alleen zijn we dat vaak vergeten of hebben we het contact met onze vanzelfsprekende expressiebron verloren. 

De weg terug gaat niet geruisloos of makkelijk. Het is een voortdurend afpellen van lagen van conditionering, belemmerende overtuigingen en ook pijn. Het begint allemaal met een verlangen.

Zelf ben ik gegaan van inbedden (en beperken, in techniek), via stukje bij beetje mijn stem ontdekken(door techniek te verbinden met improvisatie ) naar steeds meer vrijheid (het volgen van mijn eigen stroom) en authenticiteit (mijn eigen stem omarmen).

Misschien is jouw weg anders.
Want het is geen lineair proces.

Verlangen is de inspiratie die aanzet tot zoeken, uitproberen, vinden, weer verliezen en hervinden.
Lichtheid, speelsheid en compassie zijn begeleiders dit proces.

Om uiteindelijk thuis te komen.

In de loop der jaren heb ik een eigen manier van lesgeven en begeleiden ontwikkeld. Dit is de weg van stem-bevrijding zoals ik haar zie en doorgeef. Lijfelijk, speels, verstild, afgestemd. Ik bied kaders waarin je je stem kunt exploreren en een bedding om je thuis te voelen.

In wezen faciliteer ik de geboorte van een nieuwe manier van horen en luisteren en een verbinding met de natuurlijke stroom in jezelf, namelijk die van de adem verbonden met klank. Jouw klank.

De geboorte van de authentieke stem

Ik herinner me nog heel goed de eerste keer dat ik mezelf hoor èn voel tegelijk. Op dat moment weet ik ‘dit ben ik’. Zo klink ik. Het is één van de meest intieme ervaringen die ik ooit heb beleefd.

Het lied is ‘Verdronken Vlinder’ van Boudewijn de Groot. Het voelt als thuiskomen. Bij mezelf.

Mijn stem klinkt zoals ze klinkt, ik heb geen oordeel over de klankkleur, dictie, het bereik of timbre, maar kan haar horen zoals ze is in dat moment. Bovendien voel ik haar in mijn borstkas, heel dicht bij mezelf, trillen, vibreren, warmte verspreidend. Ik val daar en dan samen met mijn stem en tegelijkertijd met wat ik wil uitdrukken.

Hoewel ik veel verdriet voel komt er ook een onbeschrijflijk gevoel van geluk in me op.

Dit is wie ik ben!
Dit is mijn authentieke stem.

Je ware stem laten klinken

Authenticiteit gaat er over dat je precies bent zoals je moet zijn. Je zoekt het model om naar te leven en je uit te drukken niet buiten jezelf maar luistert naar binnen. Het referentiekader ligt in eerste instantie binnenin jezelf.

Van daar uit kun je onderzoeken wat jou helpt om meer ‘in je stem’ te komen.

Er is niet één pad dat je rechtstreeks en zonder omwegen brengt bij je eigen stem.

Ik heb mijn eigen intuïtie en gevoel altijd leidraad laten zijn. Daarnaast heb ik in de afgelopen 20 jaar via Roy Heart stemwerk, het werk van de Genetic Choir in Amsterdam – waar ik meer dan 8 jaar deel van uitmaak, jazz-zang, stembevrijding en klassieke zang uitgeprobeerd, geoefend, gedeeld, nog meer geoefend, techniek geleerd, techniek losgelaten, het weer opgepakt , vanuit luisteren en innerlijke beleving gaan klinken en steeds ben ik blijven zingen.

Wat ik weet: het vraagt geduld en compassie, maar je word beloond met lichtheid, plezier en verbinding met jezelf.

Introductieavond Stemimprovisatie in oktober 2019.
Klik op de afbeelding voor meer informatie.

Of meld je HIER direct aan.

En nu jij!
Uitnodiging voor een stemoefening die ik zelf vaak doe

Graag nodig ik je uit om eens te spelen met je stem.

• ga zitten op een plek waar je niet gestoord word; neem minstens een kwartier voor jezelf
• ga met je aandacht naar het contact van je lichaam op de stoel, kussen of de vloer; voel het gewicht van je lichaam
• verplaats dan je aandacht naar de ademhaling; volg het ritme van de adem, de buik zet iets uit op de inademing, de buik valt iets in op de uitademing

• ga nu met je aandacht naar je mond; open en sluit je mond, strek als het ware je mondspieren; steek je tong een keer uit
• houd dan nu je mond licht geopend en laat je adem op een HHHAA klank heel zacht naar buiten komen; blijf gewoon ademen
• terwijl je zo ademt, stem dan af op wat je in je binnenste ervaart, een fysiek sensatie, een gevoel

• laat de klank iets meer ‘naar buiten komen’, laat de klank meer klinken
• luister naar je eigen geluid en wees nieuwsgierig
• speel nu met de klinkers a-e-i-o-u, nog steeds vanuit de verbinding met de HHH en wat je in jezelf ervaart; doe dit 5 minuten

• als het genoeg is stop je met klank maken en luister je naar wat er naklinkt, in de ruimte en/of in jou
• strek je uit op de manier die prettig is voor jou en sluit de oefening af

Ik ben heel benieuwd hoe je dit artikel ervaart.
Heb je een opmerking of wil je iets delen over jouw authentieke stem?
You are more than welcome!

warme groet,
Anita

PS Voel je de roep van je stem? Volg haar!
20 jaar geleden had ik het nooit geloofd. Maar, inmiddels ben ik improviserend vocalist in het improvisatie-ensemble Genetic Choir in Amsterdam en vorm samen met inspirerend en veelzijdig gitarist Cees Sax het muzikale duo Pur’amos. Wat een vreugde. Wat een geschenk. 

Share on FB

Tweet

Follow

Save