Het nu ervaren

 

Wat me het meest raakt in zowel improvisatie als mindfulness is dat ik steeds opnieuw de ervaring herontdek van frisheid en wakkerte.

Waar dagelijkse mindfulness beoefening me helpt helder waar te nemen en te zijn met wat zich aandient, nodigt improvisatie me uit tot spelen en creatief zijn in het moment.

 

 

Improvisatie en mindfulness, training van aandacht

In mijn trainingen  en leven – -zijn mindfulness en improvisatie steeds meer verbonden geraakt. Wat ik merk is dat ik meer open sta voor het onverwachte en me makkelijker kan concentreren als ik mijn aandacht train en cultiveer.

Daarnaast merk ik dat mediteren met een gevoel van lichtheid, zoals ik dat ervaar in improvisatie, me nieuwsgieriger maakt naar wat zich zal aandienen.

Dit blog verkent wat het betekent in het nu te zijn en wat het verschil is tussen ‘slapen’ en wakker zijn.

Ik gebruik de metafoor van een fontein om aan te geven hoe het voelt om in het moment verbonden te zijn met je vrije (spel)stroom. Deze stroom, of bron, ervaren is voor mij de basis voor zowel improvisatie als vervuld leven.

Aan het eind van dit artikel vind je een oefening om vanuit mindfulness tot improviseren te komen.

 

De weg naar nu

 

Goed, nu eerst naar nu. Hier. We denken vaak dat we ‘er’ zijn maar vaak zijn onze gedachten ergens anders. Bij wat geweest is of nog moet komen. Of hoe het anders kan. In plaats van te kijken en beleven hoe het is. Nu.

Als iets onprettig is is het lastig om ‘erbij’ te blijven. Sterker nog, hoe onplezieriger de ervaring, des te meer onze geest er vandaan wil. Maar weggaan van pijn, ongemak of moeilijke emoties betekent een deel van onze ervaring uitsluiten. En dat vernauwt het bewustzijn van het nu. We ervaren niet de onprettige ervaring maar ook niet de diepte van de positieve zoals blijdschap of ontroering.

Dat is op zijn minst een gemiste kans, en in het ergste geval een gemist leven,

De vraag die je je kunt stellen is eigenlijk: hoe graag wil je in het nu zijn?
Want nu beleven betekent wakker zijn.en alles omarmen en toelaten in je aandacht. De plezierige maar ook onplezierige ervaringen.

 

Slapen zonder het te weten

 

In het gewone leven zijn we ons er vaak niet van bewust dat we half slapen. Ongemerkt sluipen automatische reacties ons leven binnen, die gewoontes worden en op hun beurt uitgroeien tot patronen. Voor je het weet heeft de automatische piloot het overgenomen.

Misschien herken je het volgende. Dit overkomt me geregeld. Ik hoor een mail binnenkomen en voor ik het weet heb ik mijn laptop al opengeslagen en de mail bekeken. In een gesprek valt iemand me in de rede en ik heb al scherp gereageerd voor ik er erg in heb (omdat ik daar toevallig allergisch voor ben…). Mijn mobiel zegt ping en direct is mijn aandacht – en mijn gedachten – bij de binnenkomende app.

Impuls, laadje open, automatische reactie, laadje dicht.

Zo heeft ieder zijn eigen automatische reacties op verschillende terreinen in zijn leven.

In improvisatie is dat niet anders. Wie kent niet dat je in een patroon komt van reageren, bewegen of spreken? Hoezeer is dat improvisatie? Bijna is het alsof er een onzichtbaar script is geschreven. Het is boeiend om die patronen bewust te worden om er uit te kunnen stappen en nieuwe ‘pathways’ te vinden.

 

Niks mis met patronen toch?

 

Wel als het grootste deel van je dag zo zou verlopen. Dan breng je in wezen je tijd slapend (= onbewust) door. Wel als je in improvisatie frisse, levendige, verrassende en rakende ervaringen wilt beleven.

Bovendien kan de automatische piloot – Mindlessness – zorgen voor stress, zorgen en conflicten. En, het houdt je af van de schoonheid van de directe ervaring.

Maar goed, als je niet weet wat je mist, hoef je ook niks te veranderen.

Totdat je wel weet wat je mist.

 

Improvisatie: als een fontein zijn

 

Mijn eye-opener vindt plaats op de mimeschool waar ik op een intensieve manier in contact kom met improvisatie. In gewone dans- of mimelessen geniet ik van de techniek van beweging en nieuwe vormen maar voel ik vaak ‘ik mis iets’. In maaklessen speel ik met ideeën, conceptualiseren en uitdenken en ook daar voel ik ‘ik mis iets’.

 

Maar de eerste keren dat ik tijdens een dansles ga improviseren word ik een fontein. Een fontein van eindeloze impulsen, die als vanzelf, de één na de andere, voortkomen uit een onuitputtelijke bron van plezier en creativiteit.

Het is een bruisend spel van reageren, incasseren, voelen en in ieder moment kiezen welke richting uit te gaan. Ik ben me bewust van de keuze om te handelen of stil te zijn. Ik ben me bewust van het contact met mezelf, mijn omgeving en met mijn danspartners. Ik voel me levendig, aanwezig en vooral ja… wakker. Flow.

Daar wil ik zijn. Op die plaats. Daar wil ik graag, heel graag altijd zijn.

Maar, hoe doe ik dat? Hoe integreer ik dit in maken, in techniek, in … alles eigenlijk?
Daar ben ik nog jaren na afstuderen aan de mime-opleiding mee bezig. En nog steeds.

 

Dance Flow : improvisatie met dans

Kom kennis maken voor 10 euro

 

 

Improvisatie als innerlijke houding: playful state of mind

 

Iedereen improviseert in het dagelijks leven. De één misschien meer dan de ander, maar er gebeurt altijd wel iets onverwachts, hoe goed georganiseerd je ook bent. En dat is geweldig, want tijdens het ongeplande ontstaat creativiteit.

Je wilt bijvoorbeeld een pastamaaltijd koken maar bent de pasta vergeten. Dùh. Geen pastamaaltijd dus, althans niet zoals je het bedacht had. Dan moet je met een andere oplossing komen. Misschien met tegenzin of vloekend, maar meestal komt die oplossing er.

Dan wordt het een pastamaaltijd met rijst. Of totaal iets anders.

 

De fontein vinden

 

Een van de manieren om de vrije stroom in jezelf wakker te houden is om de state of mind van improvisatie bewust in het alledaagse leven toe te passen.

Zo kun je bijvoorbeeld dagelijks ruimte creëren om speels aandachtig te zijn. Je kunt improviseren en spelen met alles. En hoe meer je ruimte schept hoe meer impulsen voelbaar worden. Hoe meer je stilstaat en aandacht geeft aan het moment, des te groter de bron waaruit je kunt putten.

 

Daarnaast zorgt gerichte aandachttraining er voor dat je meer wakker wordt. Het nodigt je uit te kijken, luisteren, voelen en ervaren. En meer.

Zowel improvisatie als mindfulness beoefening hebben geen eindresultaat. Het is een oneindig proces. Je zult op momenten je aandacht verliezen en je bron kwijtraken. Dat is de weg. Maar, hoe vaak je je wakkerte ook verlies, je vind haar steeds weer opnieuw terug. Zodra je je bewust word dat je zat te slapen, ben je alweer wakker. En precies in dat moment ligt niet alleen de keuze maar ook de kostbaarheid.

Want eenmaal geproefd wordt het helder (!) hoe wezenlijk en vervullend wakker zijn is.
Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik wil de fontein voelen. En voeden.

 

Oefening in mindful spelen

 

Misschien vind je het leuk om onderstaande oefening een tijdje te doen, bijvoorbeeld een week.
Er zijn 7 stapjes die ieder 2-5 minuten duurt. Per stap kun je ofwel een timer zetten of haar doen zolang je wilt.

Stap 1 t/m 4 is aandachttraining
Stap 5 t/m 7 is improvisatie

 

1. Stop en maak tijd vrij
Bijvoorbeeld een uur of half uur, net wat past. Staak echt alle activiteit. Ga zitten op een plek die prettig voelt en doe niets.

2. Waarnemen en voelen
Breng je aandacht naar je buik, je ademhaling en je voeten. Voel de sensaties in je lichaam. Probeer er niets aan te veranderen, neem slechts waar. Laat je aandacht zich dan verplaatsen naar je denken en neem waar welke gedachten aanwezig zijn. Ga dan weer terug naar je buik en rust daar een aantal ademhalingen.

3. Zitten en bewust kijken
Open dan je ogen en ga bewust kijken naar wat zich in je omgeving bevindt. Je hoeft er niets mee te doen. Je kijkt, meer niet.

4. Combineren
Kijk of het mogelijk is om èn te blijven voelen èn te kijken naar een object of plant of iets anders wat je aandacht trekt.

5. Impulsen
Merk op welke impulsen in je omhoog komen. Doe er nog even niets mee. Weet dat je deze impulsen op een later moment mag gaan volgen, maar nu nog even niet. Je voelt ze, duwt ze niet weg en laat ze ook – nog – niet vrij.

6. Bewust Handelen
Als je zo de impulsen en misschien wel gedachten voorbij laat komen geef jezelf dan toestemming om één impuls te volgen. Misschien heb je zin om een plant water te geven of een lied te zingen. Ga dat volledig doen.

7. Improviseren
Terwijl je de handeling uitvoert, stop een paar seconden. Na deze pauze voer je bovenstaande stappen opnieuw uit. Voel je na de stappen de impuls om door te gaan met waar je mee bezig was, go ahead. Komt een andere impuls op, doe dat.

8. Afsluiten
Ga weer terug naar stap 1 en neem plaats op dezelfde plek. Sluit even je ogen en voel wat er NU is.

Ik ben benieuwd wat het je brengt.
Als je het leuk vind, kun je hieronder een reactie achterlaten en delen wat je bevindingen zijn.

 

met warmte,